تفاوت های جاوا اسکریپت و تایپ اسکریپت

جاوااسکریپت یک نام آشنا در بین توسعه دهندگان و یکی از پرکاربردترین زبان های اسکریپت نویسی در سمت کلاینت است. HTML, CSS و JavaScript که برای توسعه فرانت-اند  یک صفحه تحت وب مورد استفاده قرار می گیرند با تاثیرگذاری بر روی محتوا، استایل ها و فرآیندهای تعاملی طراحی اصلی یک صفحه وب را تشکیل می دهند.

این روش معمولی بود که از همان ابتدا در طراحی های صفحات تحت وب مورد استفاده قرار می گرفت اما در سال 2012 کمپانی ماکروسافت TypeScript را به صورت عمومی معرفی کرد تا روند توسعه صفحات وب دست خوش تغییراتی شود. از آنجایی که در حال حاضر در بخش های مختلف یک پروژه نرم افزاری می توانید به صورت کاربردی و جامع از JavaScript استفاده کنید و این شامل FrontEnd و BackENd می شود می توانید از TypeScript استفاده کنید در ادامه این مقاله بررسی می کنیم که دقیقا TypeScript چه تفاوتی و کاربردی در پروژه هایی که از JavaScript برای توسعه آن استفاده می کنید دارد.

تایپ اسکریپ :

تایپ اسکریپت به عنوان یک Super-set برای JavaScript معرفی شد که به شما امکان استفاده از ویژگی های جدیدی که مستقیما امکان استفاده از آن ها در JavaScript را ندارید می دهد. دلیل توسعه و معرفی این Super-Set برای JavaScript برطرف کردن کمبودها و مشکلاتی که بعضا در جاوااسکریپت وجود دارد می باشد

یکی از دلایلی که شرایط توسعه پروژه های بزرگ با جاوااسکریپت را دشوارتر می کند نگهداری و استفاده مجدد می باشد و سوالی که اینجا مطرح می شود اینکه اصلا این دو زبان چه تفاوتی با یکدیگر دارند و چرا بهتر است در کنار JavaScript از TypeScript هم استفاده کنیم؟

پاسخی که میتوان به بخش اول این سوال داد این است که جاوااسکریپ و تایپ اسکریپت هیچ تفاوت معناداری با یکدیگر ندارند در سال های اولیه توسعه صفحات تحت وب، پس از بارگذاری صفحه وب هیچگونه پویایی نداشت و به طور معمول رفتارهای ثابتی در صفحات وب وجود داشت. اما سال 1995 موسس Netscape Communications این تصور را داشت که باید صفحات تحت وب پویایی بیشتری داشته باشند و همین امر موجب به وجود آمد JavaScript شد

اگرچه Java و JavaScript از نظر اسمی تا حدودی با یکدیگر شباهت دارند اما از نظر Syntax و نوع طراحی به شکل معناداری بایکدیگر متفاوت هستند زمانی که یک صفحه وب را با استفاده از HTML و CSS طرح ریزی می کنید و بخش های مختلف را با استفاده از CSS به شکل زیباتری به کاربر نمایش می دهید می توانید یا استفاده از تعریف فرآیندهای مختلف در قالب JavaScript سایت را داینامیک کنید.

البته باید به این موضوع هم اشاره کنیم که در حال حاضر شما بدون هیج محدودیتی می توانید JavaScript را در سمت سرور با استفاده از پلتفرم NodeJS اجرا نمایید که خود یک مزیت بسیار عالی در کنار سایر زبان های برنامه نویسی سمت سرور می باشد.

از طرفی TypeScript یک زبان نسبتا جدید، متن باز و یک Super-set برای جاوااسکریپ می باشد و باعث می شود که خیلی زود متوجه اشتباهاتی که در جاوااسکریپت شده اید و برای شما مشکل ایجاد می کند شوید و توسعه کارآمدتری داشته باشید.

ماهیت JavaScript و TypeScript هیج تفاوتی بایکدیگر ندارد اما مشخصا تایپ اسکریپت برای برنامه های بزرگ بسیار کاربردی است. با تایپ اسکریپت می توانید با خیال راحت از بسیاری از ویژگی ها مانند ماژول ها، کلاس ها و … استفاده کنید و این درحالی است که تمامی این ها قابل استفاده و اجرا بر روی تمامی مرورگر ها و حتی مرورگرهای قدیمی می باشد. البته به شکل تحسین بر انگیزی در NodeJS، React Native و … نیز مورد استفاده قرار میگیرد. در ادامه چندین مورد از ویژگی هایی که TypeScript در اختیار ما قرار می دهد را مورد بررسی قرار می دهیم.

تایپ ها :

هدفی  اصلی که از تایپ ها در یک زبان برنامه نویسی استفاده می شود کاهش باگ ها و مشکلات برنامه ها است و این کار می تواند به صورت ایستا و یا پویا انجام شود. اغلب تایپ ها بعنوان بخشی از یک زبان برنامه نویسی مشخص شده و در کامپایلرها ساخته می شوند

تایپ اسکریپت تایپ های ثابتی دارد و تمامی متغییرها با توجه به نوع آن ها در زمان کامپایل بررسی می شوند. این مورد عملکرد بیشتر و بهتری را ارائه می دهد و فرصتی را برای بهینه سازی کامپابلر ایجاد می نماید. تایپ های ثابت (Static) احتمال به وجود آمدن ارورهای مختلف را کاهش می دهد.

جاوااسکریپت از تایپ ها پشتیانی نمی کند زیرا به صورت پویا تایپ ها را برای متغییرهای مختلف در نظر میگیرد و با توجه به مقداری که داخل یک متغییر قرار می دهید یک تایپ برای آن مشخص می شود. و این مسئله باعث می شود که در طول پیاده سازی و در نهایت اجرای برنامه خطاهای غیر قابل پیشبینی داشته باشید هرچند که این مدل از تایپ های داینامیک انعطاف پذیری بخش های مختلف در برنامه را افزایش می دهد.

الگوی برنامه نویسی :

جاوااسکریپت به عنوان یک زبان اسکریپت نویسی تنها زمانی که در مرورگر اجرا می شود سورس کد را به زبان ماشین تبدیل می کندو نه قبل از آن! و همین مورد شاید برای افراد مبتدی که در حال یادگیری جاوااسکریپت هستند یک برتری به نسبت تایپ اسکریپت محسوب می شود تا بدون تجربه قبلی این زبان اسکریپت نویسی را یاد بگیرند.

در مقابل TypeScript به عنوان یک زبان برنامه نویسی شی گرا که در اختیار عموم توسعه دهندگان قرار گرفته است از classها ، abstraction و روابط OOP، وراثت و موارد دیگر به نحوی کوچکتر و واضح تر پشتیبانی می کند.  کیفیت و قابلیت نگهداری کد را بهبود می بخشد و قابلیت استفاده مجدد از کد را فراهم می کند

کامپایل یا تفسیر :

جاوا اسکریپت یک زبان تفسیر شده است. و هیچ مرحله ای از فرآیند کامپایل را ندارد و شامل یک مترجم است که کد جاوا اسکریپت را می خواند ، هر خط را تفسیر می کند و آن را اجرا می کند. به همین دلیل است که مستقیماً روی مرورگر اجرا می شود. متأسفانه ، این بدان معناست که خطاها را فقط می توان در زمان اجرا یافت ، که همین مسئله منجر به کاهش سرعت اجرا می شود.

در مقابل تایپ اسکریپت یک زبان کامپایلری است و قبل از اینکه برنامه ای اجرا شود و در همان زمان توسعه خطاهای موجود را نمایش می دهد این روند سریعتر از زبان های تفسیری است به این دلیل که فرآیند تبدیل کد در زمان اجرا به سر بار سیستم اضافه می شود.

Prototype :

Prototypeها الگوهای طراحی هستند و به شما این امکان را می دهند تا object و یا method های مختلفی را مورد استفاده قرار دهید و ویژگی های خاصی را به آن اضافه کنید و این درحالی است که TypeScript این امکان را در اختیار شما قرار میدهد ویژگی که مستقیما در JavaScript وجود ندارد.

Syntax در جاوااسکریپت و تایپ اسکریپت :

یک برنامه توسعه داده شده با تایپ اسکریپت شامل متودها، ماژول ها، دستورات، متغییرها، و کامنت می باشد و همه این ها در فایل هایی با پسوند ts و یا tsx قرار می گیرند

در جاوااسکریپت تمامی دستورات و فرآیندها در تگ Script قرار می گیرند. پسوند فایل های جاوااسکریپتی js است. مرورگر تمام خط کدهای موجود در  فایل js و یا تگ script را تفسیر و اجرا می کند.

حاشیه نویسی (Annotations)  :

حاشیه نویسی عناصر ساختاری حاوی اطلاعات سورس کد برنامه هستند و این در حالی است که اکیدا توصیه می شود زمانی که از تایپ اسکریپت استفاده می کنید باید به طور مداوم برای استفاده بیشتر از ویژگی های تایپ اسکریپت حاشیه نویسی را انجام دهید.

و به طور مشخص حاشیه نویسی در جاوااسکریپت نیازی نیست.

عمکرد کدام یک بهتر است JavaScript یا TypeScript ؟

اولویت بندی این دو زبان به جهت عملکرد بستگی به توسعه دهند دارد اما هر دو زبان با توجه به معایب و مزایای خاصی ساخته شده اند که در ادامه به آنها اشاره می شود :

تایپ اسکریپت (TypeScript)

کامپایل شدن کد زمان بر است.

اشکال زدایی آسان و تشخیص زود هنگام خطاها امکان پذیر است.

پشتیبانی از ابزار زمان توسعه بهتر را امکان پذیر می کند.

پیشنهاد : اگه علاقه مند به یادگیری اصولی تایپ اسکریپت هستید میتونید نگاهی به دوره آمورش تایپ اسکریپت بندازید.

جاوااسکریپت (JavaScript)

در سریعترن زمان ممکن امکان توسعه برنامه را فرآهم می کند.

توسعه دهندگان نیازی ندارند منتظر بارگذاری مجدد صفحه باشند زیرا بلافاصله به کد اجرا میشود.

تنها یک خطا در یک فایل جاوا اسکریپت می تواند بارگذاری کل کد را در وب سایت متوقف کند.

پیشنهاد : اگه علاقه مند به یادگیری اصولی جاوا اسکریپت بودید میتونید دوره صفر تا صد جاوا اسکریپت به صورت پروژه محور رو مشاهده کنید.

نتیجه گیری:

حتی با تمام ویژگی ها و مزایای خوبی که TypeScript در اختیار ما قرار می دهد اما نمی توان برای آن در توسعه برنامه های مختلف جایگزینی قرار داد. استفاده از جاوااسکریپت برای برنامه هایی با مقیاس کوچک تا متوسط و با نیروی توسعه دهنده کم یکی از بهترین گزینه ها می باشد.

اما استفاده از ویژگی های عالی TypeScript در پروژه هایی که از جاوااسکریپت برای توسعه آن استفاده می کنید چالش هایی دارد و روند توسعه برنامه شما را کمی پیچیده تر و زمان لازم برای توسعه را افزایش می دهد که این مورد با وجود یک نیروی کار متخصص که دانش کافی برای کار با TypeScript را دارد این مشکل را برطرف می کند و انتخاب اینکه می خواهید از جاواسکریپت و یا تایپ اسکریپت در پروژه های خود استفاده کنید یک موضوع کاملا شخصی است. توضیحات و  ویژگی هایی که در این مقاله در مورد آن صحبت کردم می تواند به خوبی به شما در این انتخاب کمک کند.

منبع